Top
Κόλλυβα από το Γαλατά Χανιών

Μία ιστορία στο πλαίσιο της έρευνας με τίτλο: “Μια ιστορία θα σου πω”

Αφηγήτρια: Ειρήνη Πορταλιού- Pastry Chef

Τόπος: Γαλατάς Νέας Κυδωνίας, Χανιά, Κρήτη

Χρόνος αφήγησης: 2021

Θέμα: Τα κόλλυβα είναι συνδεδεμένα με την απώλεια των αγαπημένων μας προσώπων και παραδοσιακά τα φτιάχνουμε εις μνήμη τους. Σήμερα είναι το Ψυχοσάββατο πριν την Κυριακή της Απόκρεω.

Κόλλυβα από το Γαλατά Χανιών
Μία παραδοσιακή συνταγή από τον Γαλατά Νέας Κυδωνίας στα Χανιά. Την ιστορία αφηγείται η Ειρήνη Πορταλιού και η πρωταγωνίστρια της ιστορίας είναι η γιαγιά Χαρίκλεια ετών 95.

Ψυχοσάββατο. Τα ευλογηθέντα κόλλυβα.

Έχει νόημα το σιτάρι: Σπείρετε εν φθορά, εγείρεται εν αφθαρσία (Α’ Κορινθ, κεφ 15, εδ 42), δηλαδή συμβολίζει το θάνατο και την ανάσταση του ανθρώπου, λέει η Γραφή.

Τι συμβολίζουν τα συστατικά στα παραδοσιακά κόλλυβα;

Το σιτάρι: Συμβολίζει τις ψυχές των πεθαμένων.

Αλεσμένο στραγάλι: Συμβολίζει το ελαφρύ χώμα που σκεπάζει τον πεθαμένο. Κάποιοι χρησιμοποιούν καβουρδισμένο αλεύρι.

Η ζάχαρη: Συμβολίζει τη γλυκύτητα του Παραδείσου.

Ο μαϊντανός: Τη χλωρότητα του παραδείσου (Εν τόπω χλοερό, εν τόπω αναψύξεως).

Το ρόδι: Συμβολίζει τη λαμπρότητα του παραδείσου.

Από εκεί και ύστερα προσθέτουμε διάφορα άλλα υλικά για γεύση και άρωμα. Δικής μας αρεσκείας.

Κόλλυβα από το Γαλατά Χανιών
Η γιαγιά Χαρίκλεια, ετών 95, ετοιμάζει τα παραδοσιακά κόλλυβα στον Γαλατά Χανίων © Ειρήνη Πορταλιού

Η συνταγή για παραδοσιακά κόλλυβα:

250 γρ. σιτάρι

125 γρ. στραγάλι αλεσμένο

250 γρ. καρύδι χονδρό κοπανισμένο

250 γρ. αμύγδαλο άσπρο αποφλοιωμένο καβουρδισμένο χοντροκοπανισμένο

125 γρ. σταφίδες ξανθές

λίγο μαϊντανό ψιλοκομμένο

150 γρ. ζάχαρη άχνη

ρόδι μια χούφτα

100 γρ. κρυσταλική ζάχαρη

80 γρ. καβουρδισμένο σουσάμι-κανέλα κατά προσέγγιση

Κόλλυβα από το Γαλατά Χανιών
Η προετοιμασία για τα κόλλυβα του Ψυχοσάββατου είναι μια παραδοση που έχει τις ρίζες τις πολύ βαθιά στο χρόνο © Ειρήνη Πορταλιού

Εκτέλεση: Βράζουμε το στάρι για 5 λεπτά ακριβώς. Έπειτα το αφήνουμε όλη νύχτα στο νερό. Το πρωί σουρώνουμε και απλώνουμε σε πετσέτα να στεγνώσει. Συγκεντρώνουμε όλα τα υλικά μαζί και αρχίζουμε τις στρώσεις στο επιθυμητό σκεύος. Μία στρώση στάρι, σουσάμι, ξηροί καρποί, λίγη ζάχαρη κρυσταλλική, μαϊντανό, ρόδι, κανέλα, το αλεσμένο στραγάλι και επαναλαμβάνω έως το τέλος. Στην τελευταία στρώση βάζω την κρυσταλλική ζάχαρη και στο τελείωμα την άχνη, πατάω με μια λαδόκολλα να γίνει λεία η επιφάνεια και στολίζω. Συνήθως, στολίζουμε με αμύγδαλο αποφλοιωμένο, καβουρδισμένο και ασημένια κουφετάκια, φτιάχνοντας τον Τίμιο Σταυρό στη μέση.

Κόλλυβα από το Γαλατά Χανιών
Η γιαγιά Χαρίκλεια φτιάχνοντας τα κόλυββα © Ειρήνη Πορταλιού

Η δασκάλα μου.

Στα χέρια σου μεγάλωσα κι έχω μεγάλη ευθύνη.

Ό, τι μου εδίδαξες ατόφιο ν’ απομείνει.

Στα χέρια σου μεγάλωσα κι αυτό έχει σημασία,

που μ’ έμαθες ν’ αγαπώ σ’ αυτή την κοινωνία.

Εσύ είσαι το στήριγμα εσύ ο στυλοβάτης,

Κειμήλιο οικογενειακό

Θεμέλιο της αγαπής.

Μάνα τση μάνας μου εσύ για ‘με το ίδιο κάνει,

δεν ξεχωρίζει η καρδιά σ’ ίδια μεριά σε βάνει.

Κείμενο – Αφήγηση: Ειρήνη Πορταλιού

All rights reserved 2021. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση όλου του κειμένου ή τμήματος αυτού καθώς και η αναπαραγωγή των φωτογραφιών χωρίς αναφορά στην πηγή και το συντάκτη/φωτογράφο.

Δεν κάθομαι ποτέ ήσυχη, μικρή με έλεγαν όλοι "σβούρα". Από παιδί ήθελα να γίνω αρχαιολόγος γιατί μου άρεσε να διαβάζω ιστορίες για το παρελθόν. Και έγινα αλλά με κέρδισε η δημοσιογραφία. Αγάπησα τα ταξίδια όταν έγραφα για το National Georgraphic. Μου αρέσει να ανακαλύπτω πράγματα και να τα καταγράφω. Οι καταγραφές κρατούν τη μνήμη του παρελθόντος ζωντανή. Το παρελθόν είναι αυτό που μας βοηθάει να προχωράμε στο μέλλον. Και όταν η μνήμη είναι ζωντανή το μέλλον είναι σε καλά χέρια!

post a comment

Skip to content